NỔ LỰC CẢI TẠO KHU TẬP THỂ CAO TẦNG
Nhà C8 Quang Trung là một khu nhà tập thể cũ trong hệ thống khu chung cư cũ được CHDC Đức hỗ trợ xây dựng cho thành phố cách đây hơn 40 năm. Hiện nhà C8 đã xuống cấp nặng nề.
Để cải tạo khu tập thể Quang Trung, hiện Công ty XD và Phát triển nhà Hà Nội là đơn vị được chọn để đầu tư xây dựng cải tạo khu C và đang tiến hành xây dựng nhà tái định cư cao 22 tầng.
Ông Nguyễn Công Chất, cư dân ở phòng 113, nhà C8 cho biết: Tôi công tác bên ngành Mỏ địa chất ở đây 40 năm rồi, hiện nay gia đình vui mừng khi biết nhà đầu tư sắp xây dựng nhà mới và được tái định cư. Chúng tôi nhận một căn hộ tái định cư và các hộ dân nhà C8 hầu hết đồng thuận với chính sách đền bù của nhà đầu tư, diện tích nhà hiện tại được đền bù với hệ số nhân thêm 1,3. 
bna_vt19101562_2492019.jpgThi công cải tạo khu nhà tập thể Quang Trung (TP. Vinh). Ảnh: Văn Trường

Ông Nguyễn Đào Hải, Khối trưởng khối 9, phường Quang Trung cho biết: “Chúng tôi với tư cách là hộ dân có quyền lợi liên quan vừa là thành viên giám sát cộng đồng, chúng tôi giám sát phòng cháy, chữa cháy, chất lượng xây dựng, hệ thống điện… hàng tuần tôi đều lên giám sát chất lượng thi công khu nhà tái định cư.

Nhà đầu tư hiện nay ngoài chính sách đền bù căn hộ còn thưởng với các hộ dân chấp hành sớm chính sách đền bù, hỗ trợ thêm tầng gầm, hiện 95% hộ dân ở đây mong nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ nhà tái định cư để chúng tôi có nhà mới đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão. Tòa nhà tái định cư mới có 22 tầng, mỗi tầng có 9 căn. Hiện nay nhà C7, C8, C9 là đối tượng cần dỡ bỏ trước để chuyển sang nhà mới”. 
Không chỉ nhà C7, C8, C9 Quang Trung, khu B Quang Trung cũng đang được các nhà đầu tư đầu tư xây dựng, cải tạo nhằm tạo ra những khu phố mới văn minh hiện đại hơn. Hiện nay, các nhà khu B đã và đang được phá bỏ sau hơn 40 năm tồn tại để Tập đoàn Vingroup đầu tư dự án khu đô thị mới.
Tuy nhiên, đối với các khu chung cư cũ, hiện vẫn còn nhiều nhà tập thể cao tầng cũ chưa thu hút đầu tư được như nhà D (tập thể đường sắt)… Và hạ tầng xung quanh sau khi đầu tư xây dựng các dự án mới cũng là vấn đề nhân dân trong khu vực quan tâm. 
Đồ họa: Lâm Tùng
HƯỚNG GIẢI QUYẾT ĐỐI VỚI CÁC KHU TẬP THỂ VƯỚNG QUY HOẠCH
Nếu khu tập thể cao tầng được sự quan tâm của các nhà đầu tư bởi đây có vị trí đắc địa, có thể mang lại lợi nhuận thì ở các khu tập thể khác trên địa bàn đang gặp khó khăn trong giải quyết. 
Hiện còn 17 khu tập thể nằm trong quy hoạch Hào thành cổ, Lâm viên Núi Quyết, khu quy hoạch ga Vinh chưa có dự án đầu tư.

Nhiều căn hộ tại khu tập thể bảo tàng khối 3, phường Cửa Nam xuống cấp, người dân không thể sửa chữa vì đang trong kế hoạch cải tạo tổng thể. Ảnh: Lâm Tùng

Ông Ngô Trí Bình - Trưởng khối 3, phường Cửa Nam, TP Vinh cho biết: Khối 3 hiện có 105 hộ dân đang ở khu tập thể, gồm 4 khu, khu phát hành sách, bảo tàng, trung tâm văn hóa, khu thể dục thể thao. Các khu dân cư này đang nằm trong vùng quy hoạch vườn tượng của bảo tàng. Hiện nay, người dân đề xuất ngành chức năng cần cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để người dân an cư, hoặc nếu nằm trong vùng quy hoạch thì cần phải tái định cư cho nhân dân yên tâm sản xuất.

Các khu tập thể với tổng số 602 hộ gia đình, cá nhân, trong đó có 63 trường hợp cần di chuyển (tương ứng với 63 lô đất tái định cư), 539 trường hợp giao đất tại chỗ. Hiện, UBND thành phố đang giải quyết nhưng có nhiều vướng mắc.

Khó khăn chủ yếu như không có đầy đủ giấy tờ thanh lý, hóa giá, có ý kiến đa chiều từ nhân dân nên một số phường, xã có tâm lý ngại khó, khi xử lý không mạnh dạn giải quyết mà chỉ báo cáo sự việc, không đề xuất được chính kiến giải quyết.

Một số người dân không đồng ý về vị trí tái định cư vì cho rằng vị trí tái định cư mới không bằng vị trí cũ trong khi quỹ đất ở vùng lân cận đã hết. Hoặc một số hộ tại khu tập thể phải tái định cư sang nơi ở mới, số còn lại giao đất tại chỗ dẫn đến không thống nhất được hộ nào đi, hộ nào ở lại tại chỗ.
Khó khăn nữa là công dân không đồng ý về nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất, thời điểm thanh lý, hóa giá, phần diện tích cơi nới mà UBND phường, xã xác nhận mặc dù đã được các phòng, ban, đơn vị thuộc UBND thành phố và UBND phường, xã tổ chức đối thoại, giải thích các quy định của pháp luật nhiều lần.
Mặc dù thời gian qua, UBND thành phố đã tập trung chỉ đạo giải quyết, nhưng các khu tập thể còn lại là những khu tập thể có nhiều khó khăn, vướng mắc nên tiến độ thực hiện giải quyết vẫn còn chậm so với yêu cầu, đặc biệt là trong công tác giải phóng mặt bằng và lập, thỏa thuận phương án quy hoạch chia lô.

Hiện UBND thành phố đang đề nghị UBND tỉnh hỗ trợ kêu gọi, thu hút đầu tư để sớm thực hiện các dự án (quy hoạch Lâm viên Núi Quyết, quy hoạch Hào thành cổ, quy hoạch Ga Vinh,...), giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư cho các hộ dân nằm trong các khu quy hoạch nêu trên. 
UBND thành phố có văn bản giao UBND phường, xã thông báo yêu cầu công dân đăng ký đất đai bắt buộc theo quy định. 
Trường hợp có nhu cầu cải tạo, xây dựng nhà ở thì hướng dẫn lập hồ sơ để cấp phép xây dựng tạm để đảm bảo sinh hoạt, ổn định đời sống. Đồng thời, đề nghị các cấp tiếp tục kêu gọi, thu hút đầu tư để sớm thực hiện các dự án giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư cho các hộ dân.
Trong 8 tháng đầu năm 2019, thành phố đã giải quyết dứt điểm 2 khu tập thể (KTT) là: KTT Tật học chỉnh hình tại xã Nghi Phú, KTT Đường sắt tại phường Trung Đô, đang tích cực thu hút đầu tư vào giải quyết KTT cũ Quang Trung ở khu B, khu C.
Thành phố cũng hoàn thành việc giao đất 51 hộ gia đình, cấp giấy chứng nhận cho 14 trường hợp tại các khu tập thể đang giải quyết dở dang, gồm: KTT Xí nghiệp 1, Công ty Xây dựng số 6, khối 9, phường Bến Thủy; KTT Việt Lào tại phường Hà Huy Tập; 4 khu tập thể Vinaconex, Nạo vét đường biển, phường Hưng Bình; May mặc Việt Đức tại phường Hồng Sơn; Ban Điện tại phường Trường Thi. Trình Hội đồng xét duyệt đối tượng giao đất đối với các khu tập thể: Dệt kim Hoàng Thị Loan (kho tôn), phường Bến Thủy; KTT Lương thực Thanh Nghệ Tĩnh, phường Hồng Sơn; KTT Công trường 3, phường Cửa Nam.