(Baonghean.vn) - Hôm nay ngày 28 tháng 3 năm 2015, UBND xã Quỳnh Đôi long trọng tổ chức Lễ đón bằng Di tích cấp Quốc gia – Di tích lịch sử mộ và nhà thờ Hồ Phi Tích. Dự lễ có đồng chí Hồ Mậu Thanh – Tỉnh uỷ viên, Giám đốc sở Văn hóa thể thao và du lịch, các đồng chí lãnh đạo huyện Quỳnh Lưu.
Di tích họ Hồ Phi Tích nằm ở cụm di tích lăng mộ Hồ Tùng Mậu thuộc thôn 3 xã Quỳnh Đôi. Với tổng diện tích khuôn viên 2.500m2 , nơi tôn thờ Cụ Hoàng Giáp Thượng Thư Quận Công Hồ Phi Tích. Hồ Phi Tích tên húy là Kỳ, cụ sinh ngày 15/5 năm ( Ất Tỵ) 1665 đời vua Lê Hiển Tông, niên hiệu Cảnh trị thứ 3, tại xã Hoàn Hậu ( nay là xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu), là con thứ tư của cụ Diễm trạch hầu Hồ Thế Anh. Năm Giáp Tý (1684), đời vua Lê Hy Tông niên hiệu Chính Hòa, ông tham gia kỳ thi và đỗ đầu xứ, sau đó ông tiếp tục tham gia kỳ thi Hương và đỗ Hương Cống năm 20 tuổi.
 |
| Lãnh đạo sở Văn hóa và huyện Quỳnh Lưu trao Bằng Di tích cấp quốc gia mộ và nhà thờ Hồ Phi Tích |
| Lăng mộ Hồ Phi Tích |
Năm Quý Dậu ( 1693) đời vua Lê Hy Tông niên hiệu chính hòa 14, ông đỗ khoa thiên hạ Vọng Sĩ ( khoa thi vọng là khoa thị đặc biệt cho những người có danh vọng trong hàng sỹ phu để bổ dụng)
Năm Đinh Sửu (1697) đời vua Lê Hy Tông niên hiệu Chính Hòa 18 Hồ Phi tích tiếp tục tham gia kỳ thi Hương và đậu giải nguyên, được cử làm huấn đạo phủ quốc Oai.
Năm Canh Thìn (1700) đời vua Lê Hy Tông niên hiệu Chính Hòa 21 đậu đệ nhị giáp tiến sỹ xuất thân ( Hoàng giáp ).
Sau khi đỗ đầu Hoàng Giáp, Hồ Phi Tích được vinh quy bái tổ về làng, đến 11/1700 ông trở về nhận chức Viện Hàn Lâm Viện Hiệu Lý.
Năm Nhâm Ngọ (1702) làm Đốc đồng ở các tỉnh Hải Dương rồi ở Quảng Yên, có công đánh dẹp đảng ngụy phá giặc biển nên được thưởng 200 quan tiền.
Năm Tân Mão 1711, niên hiệu Vĩnh Thịnh thứ 7, ông dâng vua một bảng điều trần nói về đường lối trị dân gồm 8 chương với lý lẽ rành mạch, kế sách ích nước, lợi dân nên được nhà vua khen ngợi và thưởng cho rất nhiều bạc và gấm lụa.
Năm Nhâm Thìn (1712) ông được thăng chức Hộ Bộ Đô cấp sứ trung.
Năm Quý Tỵ (1713) được đặc phái đi phát chẩn ở các huyện Thiên Lộc, Thạch Hà, Kỳ Hoa và Châu Bố chánh. Cụ làm việc giản minh, rất được quan dân 4 huyện châu vui thích nến yêu nên làm sớ tâu lên vua là bậc liêm cần....
Năm Ất Tỵ (1725) ông được cử sang Trung quốc để điều tra khảo sát lại địa giới Tuyên Quang, giành được lại mỏ đồng Tụ Long
Năm Đinh Mùi (1727) vâng lệnh triều đình đi tra xét việc kiện tụng ở các thừa tuyên, đắp đập, chống hạn, xứ xứ đều phấn khởi. Ngaoì ra, ông còn có rất nhiều công trạng giúp dân giúp nước....
Đây là di tích cấp Quốc gia thứ 8 của xã Quỳnh Đôi, là sự kiện có ý nghĩa lịch sử quan trọng, là niềm vinh dự của Đảng bộ, nhân dân huyện Quỳnh Lưu nói chung; cán bộ, đảng viên, nhân dân và dòng họ Hồ Phi Tích xã Quỳnh Đôi nói riêng; thể hiện lòng thành kính, tri ân tưởng nhớ công lao to lớn của các bậc tiền bối, tiền nhân suốt 4000 ngàn năm lịch sử đấu tranh dựng nước, giữ nước; sự ngưỡng mộ một công trình lịch sử - tôn nghiêm, đã làm rạng danh trang vàng lịch sử truyền thống văn hóa, cách mạng của một quê hương Quỳnh Đôi - xã anh hùng.
Nguyễn Bá Phương
Đảng ủy xã Quỳnh Đôi