(Baonghean.vn) - Đình Đức Nậm - di tích lịch sử cấp tỉnh (được xếp hạng theo quyết định số 5486/QĐ - UBND, ngày 24/11/2015) thuộc Cụm di tích Bắc Sơn ở xã Vân Diên (Nam Đàn) ngày càng xuống cấp nghiêm trọng.
Đình Đức Nậm được xây dựng vào thế kỷ 18, gồm 3 gian, 2 hồi, 24 cột làm bằng gỗ lim, thờ thần Nậm Sơn - một trong những vị tướng của Vua Mai Hắc Đế. Thời kỳ 1930 - 1931, đình là cơ sở hội họp của Chi bộ Đảng xã Vân Diên, các tổ chức Nông hội đỏ, Tự vệ đỏ, nơi treo cờ Đảng... Sau Cách mạng Tháng Tám, đình là trụ sở của Ủy ban kháng chiến hành chính lâm thời xã Vân Diên; trường đào tạo cán bộ y tá, trụ sở của trạm phẫu thuật K43 của Liên khu 4; trường học, nơi tập kết bộ đội miền Nam, trụ sở của hợp tác xã. Ảnh: Huy Thư Trải qua hàng trăm năm tồn tại, trong quá trình sử dụng, đình đã được tu sửa nhiều lần, nhưng nay đang xuống cấp nghiêm trọng. Trong ảnh: Đường bờ, ngói mo, đầu đao trên các góc mái đình đã bị sứt, gãy, lở. Ảnh: Huy Thư Bên trong, sự hư hỏng, dột nát của đình mới đáng sợ, nhất là những gian bên phải và bên trái, nhìn lên mái ngói, ánh sáng xuyên qua những chỗ dột trông như sao trời. Ảnh: Huy Thư Nhiều chỗ, rui mè đã bị gãy, ngói lở từng mảng lớn. Ảnh: Huy Thư Trên nóc đình, ngói cũng đã bị tuột, những đường hoành được cột với nhau bằng những sợi dây. Ảnh: Huy Thư Những đường kẻ nâng mái hồi đã gãy mộng, chỉ bám hờ vào cột đình. Ảnh: Huy Thư Các kết cấu gỗ đã mối mọt không biết rơi, gãy vào lúc nào. Ảnh: Huy Thư Một góc đình bên phải, tường lở, cột xiêu, gỗ gãy, ngói đổ. Ông Lê Xuân Tam (82 tuổi), một người dân sống cạnh di tích cho biết: “Hàng tháng vào ngày sóc vọng, người dân chúng tôi thường đến đình thắp hương. Nay thấy đình hư hỏng, ai cũng buồn và nơm nớp lo sợ. Thứ nhất là sợ tai nạn, gỗ ngói rơi nhằm người, thứ hai là sợ gió bão làm sập đổ cả di tích”. Ảnh: Huy Thư Mái ngói đầu hồi bên phải đã gãy gấp như một cái máng, khiến tường nhô ra ngoài, nước mưa chảy vào trong. Ảnh: Huy Thư Một số cột đình lún sâu xuống đất, lún không đều, làm bật gạch nền. Ông Nguyễn Hồng Hải - Chủ tịch UBND xã Vân Diên cho biết: “Đình Đức Nậm đang xuống cấp nghiêm trọng, đe dọa đến sự tồn tại của di tích cũng như sự an toàn của người dân, chúng tôi cũng đã nắm rõ và báo cáo lên trên. Hy vọng thời gian tới, với chủ trương xã hội hóa, có sự hỗ trợ của Nhà nước, sự đóng góp của người dân, con em xa quê, các nhà hảo tâm, đình mới trùng tu, tôn tạo được”. Ảnh: Huy Thư Huy Thư