Cứ mỗi lần có người xin tư vấn về chọn mua xe hơi là lại bùng nổ tranh luận Hàn, Nhật, Mỹ, Châu Âu, xe nào tốt hơn? Những tranh luận này không hồi kết, không người thắng cuộc bởi mỗi người đều nhìn nhận ở góc độ của mình.
Đối với tôi, bản thân thấy không có lý do gì để mua ô tô bởi tôi chọn đi xe thuê, Grab chẳng hạn. Những người nhiều tiền, việc mua xe gì họ không cần tính toán nhiều. Còn đại đa số ít tiền hơn thì có khá nhiều điều phải cân nhắc để cân bằng giữa chi phí và giá trị nhận lại (nhu cầu thực tế) khi sở hữu một chiếc xe.
Tôi tính toán giữa việc đi xe thuê (xe ôm công nghệ) và sở hữu xe cho nhóm trung lưu cần di chuyển hàng năm như thế này:
Nhu cầu của tôi: 100 km/tháng cho gia đình đi chơi; thêm 16 km đi, về phục vụ công việc hàng ngày, 22 ngày/tháng, như vậy là 352 km/tháng cho công việc. Tổng lại, tôi cần di chuyển 5.424 km/năm.
Giá xe dịch vụ khi thuê < 10.000 đồng/km sau trừ mã khuyến mại.
Tổng chi một năm khi đi xe thuê gần 54 triệu đồng.
Nếu giả sử tôi mua xe ôtô giá 250 triệu, các chi phí hàng năm sẽ gồm:
Khấu hao 10% giá trị còn lại của xe: 25 triệu
Lãi suất 8% nếu dùng tiền 200 triệu ngân hàng mua xe, 50 triệu trả trước: 16 triệu
Xăng trung bình 7 lít/100 km, tức khoảng 378 lít/5.400 km, giá xăng khoảng hơn 20.000 đồng: 7,6 triệu. Đi chủ yếu trong thành phố thì tối thiểu là 7 lít đối với xe phân khúc A.
Gửi xe 2 triệu/tháng, tương đương 24 triệu/năm. Tôi tính gửi gần nhà 800.000 đồng, gửi ở cơ quan 1,2 triệu đồng.
Bảo hiểm thân vỏ 1,5%: 3 triệu. Nếu không mua, chủ xe phải bỏ tiền đi sơn, sửa thân vỏ. Các phần hỏng khác thân, vỏ không thuộc trách nhiệm chi trả của loại bảo hiểm này.
Bảo dưỡng, chi phí khác: 15 triệu. Con số này tưởng nhiều nhưng không. Các khoản này gồm: thay thế dầu nhớt, lọc dầu, lọc gió, các phụ tùng bị hao mòn cơ khí, vé gửi xe khi đi chơi, rửa xe, dọn nội thất, bảo hiểm trách nhiệm dân sự, đăng kiểm... Đó là chưa kể những trường hợp không may như vi phạm luật giao thông, tai nạn, thủy kích vì ngập nước khiến xe mất giá lớn.
Tổng chi phí sở hữu ôtô giá 250 triệu: 90 triệu/năm.
Như vậy nếu chọn đi xe thuê, tôi giảm chi phí khoảng 36 triệu/năm.Đối với người không phải gửi xe cả 2 đầu (nhà, nơi làm việc), chi phí khi sở hữu xe cũng khoảng 66 triệu/năm.
Ưu điểm của sở hữu xe: Đáp ứng cảm giác sở hữu và lái xe. Nhu cầu này thường biến mất sau 6 tháng sở hữu xe. Giá chỉ rẻ khi nhu cầu đi từ 10.000 km/năm trở lên.
Ưu điểm của dùng dịch vụ xe thuê: Chi phí thấp hơn và tiết kiệm thời gian. Người dùng không phải cầm lái trung bình 40 phút/ngày, thêm thời gian phải chăm sóc xe như rửa, sửa, bảo dưỡng... Dùng cách này cũng không phát sinh chi phí như bị phạt, gây tai nạn cho người khác hay khi xe hỏng nặng do tai nạn. Bản thân có thể uống chút rượu, bia mà vẫn về nhà an toàn, không lo bị phạt.
Thực tế, chi phí khi chọn đi xe thuê của tôi thấp hơn mức 54 triệu do đa phần đi vào khung giờ thấp điểm. Mỗi chuyến đi giá 84.000 đồng cho quãng đường 8 km, sau 9 giờ sáng đến trước 17 giờ chiều có thể chỉ phải trả 59.000 đồng vì được dùng mã giảm giá.
Tôi không mua ôtô. Vâng, cứ cho là tôi theo chủ nghĩa thực dụng. Nhưng tôi có cái lý của tôi đó chứ?