Huyện Quỳnh Lưu vốn là một mảnh đất có truyền thống bóng đá từ lâu đời. Cách đây hơn 20 năm, Quỳnh Lưu đã có giải bóng đá Nhi đồng cấp huyện. Sau giải đấu đó, Quỳnh Lưu chọn ra được một đội hình tinh nhuệ tham dự Giải bóng đá TN-NĐ Cúp Báo Nghệ An lần đầu tiên. Dương Hồng Sơn, một cậu bé từ thị trấn Cầu Giát là một trong số những gương mặt nổi bật trong đội năng khiếu huyện.
Khi đó, Hồng Sơn thi đấu ở vị trí tiền vệ cánh, nhưng trong một lần thủ môn đội nhà gặp chấn thương, Hồng Sơn "bị ném" cho đôi găng và đứng vào khung gỗ. Thủ môn “bất đắc dĩ” này chơi ấn tượng và ngay lập tức lọt vào mắt xanh HLV Nguyễn Văn Huy - tuyển trạch viên của SLNA.
"Khi còn là một đứa trẻ, tôi cũng như bạn bè của mình không đặt cho mình một mục tiêu lớn lao. Chúng tôi chỉ muốn thỏa đam mê bằng những trận bóng tưng bừng trên những bãi đất mấp mô ở quê nhà. Nhờ có Giải bóng đá TN-NĐ Cúp Báo Nghệ An mà tôi được vào lò SLNA”.
Thời gian đầu tập luyện tại đội trẻ SLNA, Hồng Sơn vẫn chơi song song hai vị trí, thủ môn và tiền vệ. Trong màu áo U14 SLNA, Hồng Sơn và các đồng đội đã đoạt chức vô địch toàn quốc. Hai năm sau, anh lại cùng những Phan Thanh Hoàn, Chu Ngọc Cảnh, Nguyễn Công Mạnh đã vô địch giải U16 toàn quốc và đoạt danh hiệu Thủ môn xuất sắc nhất.
Lúc đó, dẫn dắt ĐT U16 Việt Nam là HLV Nguyễn Hồng Thanh và HLV Nguyễn Thành Vinh. Năm này cũng là lần đầu tiên Hồng Sơn được khoác áo đội tuyển trẻ quốc gia. Đã từng có thời điểm, HLV Nguyễn Thành Vinh cho Hồng Sơn lên đá hậu vệ và trung vệ bởi thể hình hạn chế, nhưng cả hai vị trí này đều không thành công. Sau đó, cả hai HLV này đều tin rằng Hồng Sơn sẽ là một thủ môn triển vọng, động viên và lại đưa Hồng Sơn trở về với vị trí thủ môn.
Vô địch giải U18 toàn quốc năm 1998 cùng với những Huy Hoàng, Thanh Hoàn, Hải Nam..., 3 năm sau Hồng Sơn chính thức được đôn lên đội 1 SLNA. Thành công của thủ môn này ở sân chơi trẻ còn chưa dừng lại khi anh cùng U21 SLNA vô địch liên tiếp các năm 2000, 2001 và 2002.
"Người nhện" Hồng Sơn tỏa sáng trên đất Thái tại AFF Cup 2008. Video: VFF |
Dương Hồng Sơn được đôn lên đội 1 SLNA để tập luyện năm 2001. Tuy nhiên, thủ môn số 1 của SLNA lúc đó là Võ Văn Hạnh và Nguyễn Thế Anh. Năm 2002, Hồng Sơn được biệt phái thi đấu cho CLB Hà Nội ACB theo dạng cho mượn và góp công lớn giúp đội bóng này thăng hạng. Trở về SLNA với vai trò dự bị, phải đến năm 2004, khi Văn Hạnh gia nhập HAGL còn Thế Anh chuyển vào NH Đông Á, Hồng Sơn mới trở thành sự lựa chọn số 1 của SLNA.
Đầu năm, SLNA hết đáo hạn hợp đồng với hàng loạt cầu thủ và Hồng Sơn là một trong số đó. Không thể ở lại SLNA, anh từ chối XM Hải Phòng để đến Hà Nội T&T khi đó vừa lên hạng Nhất. Ra mắt không thực sự ấn tượng nhưng chung cuộc, anh vẫn thi đấu tốt và giúp CLB lên thăng hạng V.League.
Kể từ đó, Hồng Sơn luôn là chốt chặn đáng tin cậy của đội bóng Thủ đô trong suốt 8 năm, giúp CLB Hà Nội 2 lần Vô địch V.League các mùa giải 2010 và 2013. Trong mùa giải V.League 2015, dù đã ở tuổi 33 nhưng Hồng Sơn vẫn thi đấu gần như trọn vẹn lượt đi trước khi nhường chỗ cho những thủ môn trẻ như Anh Đức, Minh Long trong giai đoạn về sau.
Còn nhớ năm 2007 trước thềm chiến dịch Asian Cup, từ một thủ môn dự bị, Hồng Sơn được bắt chính trong các trận gặp U.A.E và Qatar, giúp Việt Nam lần đầu vào đến tứ kết giải châu lục. Trước thềm AFF Cup 2008, HLV Calisto (cựu HLV trưởng ĐT Việt Nam) triệu tập các thủ môn là Phan Văn Santos, Nguyễn Thế Anh, Bùi Quang Huy và Trần Đức Cường. Nhưng rồi Thế Anh bị ông Calisto kỷ luật, loại khỏi ĐTQG và Hồng Sơn chỉ được gọi bổ sung.
Từ một thủ môn lên tuyển bằng vé vớt, Dương Hồng Sơn là người đóng vai trò quan trọng trong chức vô địch lịch sử của ĐT Việt Nam tại AFF Cup 2008 với nhiều pha cản phá xuất thần. Đặc biệt là những pha cứu thua khó tin trong các trận gặp Singapore ở trận lượt về và 2 lượt trận chung kết gặp Thái Lan. AFF Cup 2008 cũng là một giải đấu như mơ với Hồng Sơn khi anh được nhận danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất giải, lọt vào đội hình tiêu biểu.
“Tôi vỡ òa trong sung sướng vì đạt giải thưởng Cầu thủ xuất sắc nhất AFF Cup 2008. Đó không chỉ là niềm vinh dự trong một giải đấu cấp khu vực mà còn là danh hiệu ý nghĩa nhất sự nghiệp của tôi”.
Màn trình diễn của thủ môn gốc Nghệ An tại giải đấu khu vực là hoàn toàn thuyết phục, anh được bầu chọn là QBV Việt Nam 2008 và lọt top 10 thủ môn xuất sắc nhất châu Á. Chừng đó là quá đủ để Dương Hồng Sơn luôn được người ta nhớ đến và xem anh là một trong những thủ môn, cầu thủ huyền thoại của bóng đá Việt Nam.
Trong sự nghiệp thi đấu của mình, Hồng Sơn không chỉ gặt hái được nhiều thành công mà còn trở thành hình mẫu về ý chí bền bỉ, nghị lực phi thường của một người con xứ Nghệ, đến nay anh cũng là cầu thủ thành đạt trong giới.
Giải bóng đá TN-NĐ Cúp Báo Nghệ An mùa đầu tiên đã đưa Dương Hồng Sơn đến với bóng đá. Có thể nói, QBV Việt Nam 2008 là một trong số những “quả ngọt đầu mùa”./.
Dương Hồng Sơn Sinh ngày: 20/11/1982 tại Cầu Giát, huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An. Thành tích Vô địch U14 và U16 toàn quốc cùng SLNA (từ 2001-2008): Vô địch V.League 2001, Á quân 2002; Vô địch Cúp QG 2002 HN T&T (từ 2008-2016): Vô địch V.League 2010, 2013; Á quân 2011, 2012, 2014, 2015; Á quân Cúp QG 2012, 2015; Siêu Cúp QG 2010, Á quân 2013 và 2015; Vô địch giải hạng Nhất 2008; Đội tuyển Việt Nam (từ 2003-2016): Vô địch AFF Suzuki Cup 2008. Cá nhân: Cầu thủ xuất sắc nhất giải AFF Suzuki Cup 2008, Quả bóng Vàng Việt Nam 2008 khoác áo U23 Việt Nam: 60 trận, khoác áo ĐTQG: 36 trận.