Bản Long Kèo, xã Mường Lống, huyện Kỳ Sơn có 74 hộ dân với trên 300 nhân khẩu. Nơi đây luôn diễn ra tình trạng thiếu nước sinh hoạt từ 4 - 5 tháng mỗi năm, bắt đầu từ Tháng Giêng âm lịch.


Người dân gùi từng can nước cách hàng km về nhà là hình ảnh thường thấy trong những ngày nắng nóng. Trong ảnh: Anh Và Bá Thở trú bản Long Kèo cùng vợ đến bể nước cách nhà khoảng 3km để chở nước. Anh cố lấy được nhiều nước cho vào can nhựa, trong khi vợ anh thì tranh thủ giặt đồ. Anh Thở cho biết việc này đã thành thói quen từ nhiều năm nay, khi mùa khô hạn đến.
 
Theo Và Bá Thở, cứ sâu Tết nguyên đán hằng năm là các nguồn nước gần bản đều cạn kiệt. Tình trạng này có thể kéo dài đến đầu tháng 5 âm lịch. Sau khoảng thời gian đó, khi có những cơn mưa rào, bà con mới có thể dùng nước thoải mái một chút .
 
Nhưng Và Bá Thở vẫn là người may mắn khi anh có phương tiện đi chở nước. Nhiều hộ trong bản không có xe máy đành phải dùng gùi tìm đến những mạch nước gần bản.
 
Để trữ nước, người dân bản Long Kèo dùng đá xây những "bể chứa" như thể này để ngăn nước thất thoát. Nhưng vào mùa khô, cái bể chỉ còn rất ít nước.
 
Phải mất đến hàng trăm lần chắt từng gáo nhỏ như thế này, người ta mới có được một can 20L nước để dùng nấu cơm canh, đun nước uống.
 
Và Bá Khù, thanh niên 24 tuổi ở bản Long Kèo cho biết nhiều người già yếu không thể đi xa đến các nguồn nước thì chuyện hàng tháng không được tắm rửa là điều bình thường đối với người dân bản Long Kèo.
 
Còn bà Y Xi, 50 tuổi thì cho hay mỗi ngày bà phải hai lần ra vũng nước gần bản để chắt từng gáo, tích trữ nguồn nước sinh hoạt cho gia đình. "Vào buổi tối, nhiều hôm mình phải chờ đến 2 giờ sáng mới đến phiên lấy nước", bà Y Xi cho hay.
 
Trong những năm qua, người dân bản Long Kèo đã nhiều lần đặt vấn đề thiếu nước sinh hoạt trầm trọng trong những ngày nắng nóng lên các cấp chính quyền nhưng đến nay vẫn chưa nhận được phản hồi. Còn chính quyền xã Mường Lống hiện cũng chỉ biết trông chờ từ các dự án của cấp trên bởi tình trạng này vượt quá khả năng giải quyết của địa phương.


Dân bản Long Kèo - Mường Lống chắt từng gáo nước từ núi đá.
Xã Mường Lống - Kỳ Sơn - Ảnh : Google maps