Khảo sát tại Chi nhánh Công ty CP Công nghệ G-GATE (xã Diễn Thành) – đơn vị tổ chức tư vấn du học Nhật Bản, đoàn khảo sát ghi nhận đơn vị này đã có nhiều khoản thu, từ học tiếng, tổ chức thi năng lực tiếng Nhật, dịch thuật và công chứng hồ sơ, hoàn tất hồ sơ…với tổng 58 triệu đồng/người (không tính chi phí học tập năm đầu và phí ký túc xá 6 tháng đầu ở nước bạn, khoảng 166 – 177 triệu đồng/người).
Còn ở Trung tâm tư vấn du học thuộc Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ VIET JOB, theo báo cáo của Phó Giám đốc Trần Anh Vinh cho biết, đơn vị chỉ thu phí học tiếng, dịch thuật, xác nhận văn bằng, gửi hồ sơ đi và vé máy bay, với tổng từ 15 – 20 triệu đồng/người.
Bên cạnh đó, còn có tình trạng tư vấn “khống” về mức thu nhập trong thời gian học tập của du học sinh ở nước ngoài, gây ra sự cạnh tranh không lành mạnh đối với các đơn vị tư vấn đúng và trung thực về bản chất du học sinh. Mặt khác, hiệu quả tư vấn du học của 2 đơn vị mà đoàn tiến hành khảo sát chưa hiệu quả, mỗi đơn vị mỗi năm chỉ đưa được 2 – 3 người đi du học.
Cũng tại huyện Diễn Châu, đoàn cũng tiến hành khảo sát một số trung tâm, cơ sở ngoại ngữ. Qua khảo sát tại 3 trung tâm, cơ sở (tại xã Diễn Thọ, Diễn Thành và thị trấn), thì có 1 trung tâm mặc dù đã gửi hồ sơ trình tỉnh từ tháng 5/2018 nhưng đến nay vẫn chưa được cấp phép và 1 cơ sở có giấy phép đã hết hạn từ tháng 6/2018 và chưa được cấp lại.
Trước những vấn đề từ thực tiễn được đoàn khảo sát nêu ra tại cuộc làm việc với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Diễn Châu chiều 30/8; Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Mai Ngọc Long thừa nhận: “Phòng chưa có khái niệm, tư duy để quản lý hoạt động của các đơn vị tư vấn du học trên địa bàn”.
Liên quan đế quản lý Nhà nước đối với các trung tâm đào tạo ngoại ngữ, ông Mai Ngọc Long cho rằng, khi tiến hành thẩm định trước khi cấp phép hoạt động đối với các trung tâm, cơ sở ngoại ngữ (thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh và Sở Giáo dục và Đào tạo) thì Phòng được mời tham gia, nhưng sau đó cơ sở, trung tâm nào được cấp phép thì Sở Giáo dục và Đào tạo cũng không gửi về cho đơn vị để theo dõi, quản lý.
Vì vậy, ngoài 5 trung tâm tự báo cáo với Phòng hoặc có phối hợp với các trường học thì hiện tại trên địa bàn huyện Diễn Châu có bao nhiêu cơ sở, trung tâm ngoại ngữ được cấp phép thì Phòng GD&ĐT huyện cũng không nắm được. Về chính quyền cấp xã cũng chưa có quy định nào đề cập đến trách nhiệm và thực tế họ cũng chưa quan tâm. Vì vậy, đề nghị tỉnh cần nghiên cứu lại cơ chế quản lý và phân định rõ ràng trách nhiệm quản lý Nhà nước đối với các cơ sở, trung tâm ngoại ngữ.
Từ những bất cập mà đoàn khảo sát nêu ra, nhất là đối với các quy định về trách nhiệm về quản lý Nhà nước đối với các trung tâm, cơ sở đào tạo ngoại ngữ và đơn vị tư vấn du học đối với Phòng GD&ĐT, Phó trưởng ban Văn hóa – Xã hội HĐND tỉnh đề nghị Phòng GD&ĐT huyện Diễn Châu quan tâm đến chất lượng hoạt động các trung tâm, đơn vị đào tạo ngoại ngữ, tư vấn du học trên địa bàn bởi đây là hoạt động liên quan đến học sinh của các nhà trường mình quản lý.