(Baonghean.vn) - 50 năm trước, đúng ngày 8/8/1966 (tức ngày 22/6 âm lịch), ngôi làng Thừa Sủng, xã Diễn Xuân, huyện Diễn Châu chỉ trong tích tắc đã bị bom Mỹ san phẳng. Thay vào quang cảnh làng quê thanh bình thuở nào là đống đổ nát, tiêu điều, chết chóc đau thương. Từ đó tới nay, cả làng đều tổ chức “giỗ bom", làm giỗ chung cho người thân trong làng vào cùng một ngày.
Vào 4 giờ sáng ngày 8/8/1966, khi mà người dân còn trong giấc ngủ, giặc Mỹ đã thả hơn chục quả bom sát thương vào làng. Chỉ trong tích tắc, cả làng quê thanh bình đã bị bom đạn của giặc Mỹ san phẳng, nỗi đau thương mất mát đến xé lòng. Cả làng có tới 49 người chết cùng hàng trăm người khác bị thương, trong đó có 4 gia đình bị xóa sổ bởi không có người nào sống sót.
Ngày đó, Diễn Xuân là địa bàn bắn phá ác liệt của giặc Mỹ, bởi xã nằm trên tuyến đường 205 huyết mạch thông thương với các tuyến Quốc lộ, tỉnh lộ, gần ga tàu. Thời điểm này trên địa bàn Diễn Xuân có tới 4 đơn vị bộ đội, giao liên, 2 kho lương thực, kho vũ khí, nhiên liệu, các trường học, bệnh viện cũng được sơ tán về đây. Hàng trăm gia đình Diễn Xuân đã tháo nhà cửa lấy ván làm đường, nhường nhà cho bộ đội ở...
Trong trận bom ngày đó, anh Lê Văn Điều vĩnh viễn mất đi người cha của mình... Dù đã qua 50 năm nỗi đau mất cha vẫn chưa thể nguôi ngoai. Anh Điều chia sẻ: Bố tôi lúc đó là đội phó đội sản xuất, trên đường đi đánh kẻng để huy động bà con đi làm thì bom bỏ. Bố tôi hy sinh lúc đó 29 tuổi, mẹ tôi mới 25 tuổi, một nách nuôi 4 anh em chúng tôi vô cùng gian khổ...
Gia đình bà Nguyễn Thị Nhu mất tới 7 người gồm bố mẹ và các em, hôm ấy, do đang đi học ở Yên Thành nên bà Nhu còn sống sót. Rồi câu chuyện của gia đình ông Trương Đức Nhuận cũng hết sức thương tâm, trong khi ông đang đi chiến đấu ở Lào thì ở nhà vợ con ông bị trúng bom không còn ai sống sót...
Về làng Thừa Sủng (nay là xóm 3) Diễn Xuân hôm nay, cả làng có hơn 100 hộ thì có tới hơn 30 nhà có giỗ, con cháu dù làm ăn xa xôi cũng trở về bên gia đình thắp nén hương tưởng nhớ người đã khuất. Hòa bình lập lại, Diễn Xuân đã dựng bia tưởng niệm những người bị chết trong trận bom ngày 8/8/1966 ngay vị trí trung tâm của làng để khắc ghi ngày đau thương tột cùng mà những người dân ở đây phải gánh chịu.
Câu chuyện về làng "giỗ bom" ở Diễn Xuân sẽ còn mãi được nhắc đến, là minh chứng đau thương của tội ác chiến tranh. Vượt qua nỗi đau, mỗi người dân làng Thừa Sủng đã phát huy tinh thần anh dũng quật cường, giữ vững ý chí sắt đá xây dựng lại nhà cửa, làng xóm, bảo vệ các căn cứ cách mạng, đánh trả không quân Mỹ. Qua cuộc chiến tranh, Diễn Xuân vinh dự được Đảng, Nhà nước 2 lần phong tặng Danh hiệu Anh hùng./.
Mai Giang