Tàu ngầm Trung Quốc bị Lực lượng phòng vệ bờ biển Nhật Bản phát hiện hôm 12/1. (Ảnh: Reuters)
Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng, tàu ngầm tấn công hạt nhân lớp Shang của Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc cắm quốc kỳ đã nổi lên mặt nước ở vùng biển quốc tế hôm 12/1 sau khi bị Lực lượng phòng vệ bờ biển của Nhật Bản phát hiện và theo dõi suốt 2 ngày. Một số chuyên gia quân sự cho rằng, con tàu buộc phải nổi lên mặt nước, trong khi đó một số chuyên gia cho rằng không đủ thông tin để chứng minh cho giả thuyết đó. Bộ Quốc phòng Trung Quốc đến nay chưa đưa ra bất cứ bình luận nào liên quan đến sự việc nói trên.
Theo truyền thông Nhật Bản, tàu ngầm tấn công của Trung Quốc đi vào khu vực cách đảo tranh chấp giữa hai quốc gia chưa đày 24 hải lý. Đây là lần đầu tiên một tàu ngầm Trung Quốc vào gần khu vực đảo tranh chấp như vậy. Điều này làm dấy lên đồn đoán rằng đây là một động thái có chủ ý của Trung Quốc.
Các chuyên gia đã chỉ ra điểm yếu của con tàu. Họ cho rằng, con tàu chạy không đủ êm để "qua mặt" đối phương. Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết, tàu chống ngầm và máy bay của họ đã phát hiện ra tàu ngầm Trung Quốc từ hôm 10/1.
Tàu ngầm tấn công hạt nhân của Trung Quốc được đưa vào biên chế kể từ năm 2006, thực hiện sứ mệnh ở Ấn Độ Dương và Tây Thái Bình Dương. Hai trong số các tàu ngầm, loại 093, được chế tạo vào những năm 2000 và ít nhất 2 chiếc nữa là loại 093A nâng cấp, được đưa vào biên chế năm 2016.
Phía Nhật Bản không nêu rõ con tàu bị phát hiện là tàu ngầm đời đầu của Trung Quốc hay đã được nâng cấp. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng, đây là tàu ngầm đã được nâng cấp. Tàu ngầm này được cho là có hệ thống ống phóng thẳng đứng dùng cho tên lửa hành trình chống hạm YJ-18.
"Con tàu bị phát hiện vì quá ồn", SCMP dẫn một nguồn tin quân sự giấu tên ở Bắc Kinh cho biết.
"Khi một tàu ngầm buộc phải xuất đầu lộ diện và âm thanh của nó bị phát hiện, đó sẽ là một bất lợi cực lớn", ông Li Jie, một chuyên gia nghiên cứu tại Viện nghiên cứu hải quân ở Bắc Kinh, nhận định.
Trong khi chuyên gia quân sự tại Macao Antony Wong Dong tin rằng tàu ngầm tấn công hạt nhân của Trung Quốc mới đây bị buộc nổi lên mặt nước thì chuyên gia Li đưa ra một số giả thuyết như con tàu nổi lên để tín hiệu liên lạc rõ hơn hoặc gặp vấn đề về kỹ thuật, định vị.
Năm 2004, một tàu ngầm hạt nhân lớp Han của Trung Quốc cũng bị phát hiện khi đi qua vùng biển Nhật Bản. Tuy nhiên, con tàu này vẫn lặn dưới nước cho tới khi trở về tới vùng biển Trung Quốc bất chấp bị tàu Nhật Bản rượt đuổi.