Hậu tái định cư thủy điện Hủa Na - Đường xa nghĩ nỗi còn dài!...
Tưởng như những khúc mắc, tranh luận về cách tính đối trừ giá trị quyền sử dụng (QSD) đất nơi đi và nơi đến tại Dự án Thủy điện Hủa Na sẽ được “hóa giải” sau cuộc họp ngày 18/11/2019 giữa Tổng cục Quản lý đất đai với Sở TN&MT, UBND huyện Quế Phong, Công ty CP Thủy điện Hủa Na. Vậy nhưng, đã hơn một tháng trôi qua, tình hình chưa có gì thay đổi.
Huyện lại… kiến nghị
Sau hơn 1 tháng diễn ra cuộc họp giữa Tổng cục Quản lý đất đai với Sở TN&MT, UBND huyện Quế Phong, Công ty CP Thủy điện Hủa Na tại TP. Hà Nội, ngày 14/11/2019, UBND huyện Quế Phong có Văn bản số 1481/UBND-HN đề nghị UBND tỉnh tiếp tục có văn bản đề nghị Bộ TN&MT có ý kiến chỉ đạo giải quyết vướng mắc về cách tính toán đối trừ QSD đất Dự án Thủy điện Hủa Na.
Tại Văn bản số 1481/UBND-HN thông tin, ngày 29/5/2019, Công ty CP Thủy điện Hủa Na ban hành Công văn số 280/HHC-KTKH gửi UBND tỉnh đề nghị hướng dẫn cách tính đối trừ QSD đất giữa nơi đi và nơi đến. Ngày 7/6/2019, UBND tỉnh ban hành Công văn số 3933/UBND-NN giao Sở TN&MT chủ trì phối hợp với Sở Tài chính và các cơ quan liên quan xem xét đề nghị của Công ty CP Thủy điện Hủa Na. Từ ngày 6/6/2019 đến ngày 8/8/2019, UBND huyện Quế Phong đã có 4 văn bản (647/UBND-HN, 750/UBND-HN, 855/UBND-HN, 979/UBND-HN) báo cáo UBND tỉnh và Sở TN&MT về tình hình thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; công tác giao đất cho nhân dân; về tính toán bồi thường, hỗ trợ cân đối đối trừ giá trị QSD đất giữa đất thu hồi nơi đi và đất giao nơi đến tái định cư Dự án Thủy điện Hủa Na. Qua đó, đề nghị UBND tỉnh sớm có ý kiến bằng văn bản hướng dẫn đối với đề nghị của Công ty CP Thủy điện Hủa Na.
Ngày 23/7/2019, Sở TN&MT có Công văn 4021/STNMT-QLĐĐ gửi Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ TN&MT) về việc xin ý kiến đối với nội dung đối trừ giá trị QSD đất giữa nơi đi, nơi đến của dự án tái định cư Thủy điện Hủa Na. Ngày 14/8/2019, Tổng cục Quản lý đất đai có Công văn số 1549/TCQLĐĐ phúc đáp Công văn số 4021/STNMT-QLĐĐ của Sở TN&MT. Do chưa thống nhất với nội dung mà Tổng cục Quản lý đất đai phúc đáp, ngày 11/9/2019, Sở TN&MT có Văn bản số 5065/STNMT-QLĐĐ báo cáo UBND tỉnh và tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Công văn số 6905/UBND-NN ngày 30/9/2019 gửi Bộ TN&MT về việc “Xin ý kiến chỉ đạo xử lý vướng mắc khi thực hiện tính toán đối trừ giá trị QSD đất nông nghiệp giữa nơi đi và nơi đến của dự án tái định cư Thủy điện Hủa Na”.
Ngày 10/10/2019, đại diện lãnh đạo Sở TN&MT, UBND huyện Quế Phong và Công ty CP Thủy điện Hủa Na đã ra trực tiếp làm việc với Tổng cục Quản lý đất đai – Bộ TN&MT để làm rõ những vướng mắc khi thực hiện tính toán đối trừ giá trị QSD đất nông nghiệp giữa nơi đi và nơi đến của dự án tái định cư Thủy điện Hủa Na. Nhưng cho đến nay Bộ TN&MT vẫn chưa có văn bản chỉ đạo hướng dẫn xử lý vướng mắc.
Việc chậm trễ trong xử lý những vướng mắc trong quá trình thực hiện tính toán đối trừ giá trị QSD đất nông nghiệp giữa nơi đi và nơi đến khiến người dân ở các điểm tái định cư dự án Thủy điện Hủa Na rất bức xúc. Vì vậy, UBND huyện Quế Phong đề nghị UBND tỉnh tiếp tục ban hành văn bản đề nghị Bộ TN&MT có ý kiến chỉ đạo bằng văn bản để huyện Quế Phong có cơ sở tiếp tục thực hiện tính toán đối trừ giá trị QSD đất nông nghiệp giữa nơi đi và nơi đến, phê duyệt chi trả giá trị bồi thường chênh lệch (nếu có) cho nhân dân các điểm tái định cư Thủy điện Hủa Na.
Nói với PV Báo Nghệ An trong ngày 18/10/2019, ông Lê Văn Giáp – Chủ tịch UBND huyện Quế Phong khẳng định Tổng cục Quản lý đất đai vẫn chưa trình Bộ TN&MT văn bản xử lý vướng mắc thực hiện tính toán đối trừ giá trị QSD đất nông nghiệp giữa nơi đi và nơi đến của dự án tái định cư Thủy điện Hủa Na.
Trong khi đó, nguyện vọng của đồng bào các điểm tái định cư là mong nhà nước và chủ đầu tư dự án Thủy điện Hủa Na khẩn trương xử lý chênh lệch giá trị QSD đất nơi đi và nơi đến. Việc kéo dài thời gian khiến đồng bào bị thiệt thòi quyền lợi dẫn đến bức xúc.
Chủ tịch huyện viết tâm thư!
Chủ tịch UBND huyện Quế Phong cũng cho hay, vì những tồn tại, vướng mắc ở dự án tái định cư Thủy điện Hủa Na kéo dài, đầu tháng 10/2019, ông đã viết tâm thư gửi đến lãnh đạo tỉnh.
Tại tâm thư, Chủ tịch UBND huyện Quế Phong nêu thực trạng ở các điểm tái định cư như sau: “…Đến nay (hết tháng 9/2019) công tác bồi thường tái định cư vẫn chưa hoàn thành, như: Khai hoang ruộng nước, giao đất sản xuất nông nghiệp (đất nương rẫy sản xuất hàng năm), đặc biệt là đối trừ các loại đất nơi đi, nơi đến; Mặt khác nhiều công trình đã xuống cấp như: Hệ thống nước sinh hoạt, trường học, trạm y tế, nhà Văn hóa cộng đồng, đường giao thông... không có kinh phí duy tu sửa chữa. Đời sống của nhân dân vùng tái định cư hiện nay còn gặp rất nhiều khó khăn, nguy cơ tái nghèo cao, phát sinh nhiều hệ lụy và tệ nạn xã hội...”.
Về việc lập phương án đối trừ đất và những vướng mắc, tâm thư nêu: “Việc lập phương án đối trừ đất cho người dân đã được sự thống nhất của Công ty CP thủy điện Hủa Na là lập chi tiết cho từng loại đất. Huyện đã lập xong phương án và đã phê duyệt, công khai và đã chi trả tiền cho 261 hộ dân của 5/13 điểm tái định cư. Tuy nhiên đến tháng 5/2019, Công ty CP Thủy điện Hủa Na có văn bản gửi UBND tỉnh đề nghị tính toán phương án đối trừ đất được xác định tổng giá trị các loại đất tại nơi đi để bù trừ tổng giá trị các loại đất tại nơi đến; UBND tỉnh giao sở TN&MT tham mưu; ngày 23/7/2019, Sở Tài nguyên và Môi trường có văn bản xin ý kiến của Tổng cục Quản lý đất đai (ngày 14/8/2019 Tổng cục QLĐĐ có Công văn phúc đáp). Trong khoảng thời gian này UBND huyện đã có 4 Văn bản báo cáo UBND tỉnh nêu quan điểm giải quyết. Ngày 11/9/2019 Sở TNMT có Công văn số 5065/STNMT-QLĐĐ báo cáo UBND tỉnh, đề xuất 3 phương án trong đó thể hiện rõ quan điểm của Sở giống phương án của Công ty CP Thủy điện Hủa Na. Ngày 26/9/2019, UBND tỉnh họp không quyết định phương án mà giao Sở TNMT phối hợp UBND huyện tham mưu xin ý kiến của Bộ TN&MT...”.
Chủ tịch UBND huyện Quế Phong tỏ rõ sự băn khoăn: “...Hiện nay, nhân dân vùng tái định cư đang gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống và phải chờ đợi quá lâu, gây bức xúc trong nhân dân...”.
Chờ đến bao giờ?
Liên quan đến việc thực hiện đối trừ QSD đất dự án Thủy điện Hủa Na, dịp tháng 9/2019, Báo Nghệ An điện tử đã thông tin qua nhiều bài viết như: “Hậu tái định cư thủy điện Hủa Na: Đường xa nghĩ nỗi còn dài”, “Cần đảm bảo tính công bằng cho các hộ dân tái định cư Thủy điện Hủa Na”, “Vấn đề hậu tái định cư Thủy điện Hủa Na, huyện Quế Phong nói gì?”.
Để kiểm chứng thông tin lãnh đạo huyện Quế Phong trao đổi, PV Báo Nghệ An đã liên hệ với cơ quan tham mưu văn bản xử lý vướng mắc đối trừ giá trị QSD đất dự án Thủy điện Hủa Na là Cục Kinh tế và Phát triển quỹ đất (Tổng cục Quản lý đất đai). Một cán bộ có trách nhiệm của Cục xác nhận đã soạn thảo văn bản trình lên lãnh đạo Tổng cục Quản lý đất đai; còn việc lãnh đạo Tổng cục đã trình lên Bộ TN&MT hay chưa thì cần phải kiểm tra.
Về quan điểm thực hiện đối trừ giá trị QSD đất giữa nơi đi và nơi đến dự án tái định cư Thủy điện Hủa Na, vị cán bộ này nói rằng đã được nêu tại Công văn số 1549/TCQLĐĐ ngày 14/8/2019 của Tổng cục Quản lý đất đai, là “đảm bảo đúng quy định của pháp luật, đảm bảo quyền lợi của dân”. Ở văn bản mới, tinh thần là làm rõ, chi tiết hơn các nội dung đã nêu ở văn bản trước. Dù vậy, vị này nhắc: “Cục là cơ quan chuyên môn, đã trình dự thảo văn bản như thế. Còn lãnh đạo Tổng cục có sửa gì, hay có lấy thêm ý kiến cơ quan khác hay không thì tôi không rõ. Cần chờ Bộ TN&MT ban hành văn bản, sau đó hẵng có ý kiến...”.