(Baonghean) - Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước với các chương trình, dự án đầu tư trên địa bàn, thời gian qua, đời sống của nhân dân xã Tri Lễ (Quế Phong) nói chung và các bản người Mông nói riêng đã được nâng lên, từ cách nghĩ đến cách làm, nhiều hộ gia đình đã vươn lên thoát nghèo, trong đó có Thò Bá Xô, chàng trai dân tộc Mông, sinh năm 1979, ở bản Huôi Xai là một trong những điển hình như vậy.
 
Sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo, cũng như nhiều gia đình khác, cái nghèo, cái khó, các tập quán lạc hậu cứ dai dẳng đeo bám bản làng, với suy nghĩ muốn có kiến thức thì bản thân phải không ngừng học tập, muốn xóa đói giảm nghèo thì phải thay đổi tập quán canh tác lạc hậu như không di dịch cư tự do, không đốt phá rừng làm rẫy... Tốt nghiệp Trường Trung cấp Nông lâm về công tác tại Ban Nông nghiệp xã, với những kiến thức đã học được, anh tham gia tuyên truyền, vận động nhân dân không đốt phá rừng làm rẫy, giữ rừng đầu nguồn để khai hoang ruộng nước, đồng thời đưa giống mới như bò lai sind, giống lúa chịu lạnh vào sản xuất nhằm tăng năng suất cây trồng, vật nuôi. Trên diện tích đất vườn, anh mạnh dạn trồng 30 gốc chanh leo, nhờ chăm sóc tốt, lại hợp khí hậu, đến nay cây đã ra quả cho thu hoạch mỗi gốc trên 20 kg. Hiện gia đình anh đang có kế hoạch nhân rộng mô hình này. Có tiền, anh đầu tư cho các con đi học, bản thân anh cũng đang theo học lớp tại chức Đại học Nông nghiệp để nâng cao trình độ chuyên môn.
 
Năm 2008, số đồng bào Mông hồi cư từ Lào về là 113 hộ, gần 1.000 nhân khẩu. Các hộ này khi đi đã bán hết ruộng vườn, nay trở về không có nhà, đất ở, đất sản xuất. Với cương vị là Phó Chủ tịch UBMTTQ xã, được phân công phối hợp với các tổ công tác của Đồn Biên phòng 519 cùng với các cụ già làng, - những người có uy tín, anh Thò Bá Xô đã đến từng nhà tại 8 bản Mông vận động nhân dân tiếp đón số đồng bào hồi cư. Đồng thời, vận động nhân dân, tổ chức giúp đỡ hàng trăm ngày công làm nhà ở tạm tại 2 bản Huôi Mưới 18 nhà, tại Mường Lống 6 nhà; quyên góp 150 kg gạo giúp đỡ 9 hộ tại bản Huôi Xái 2. Đến nay các hộ này đã ổn định đời sống, hòa nhập với cộng đồng. Hàng năm, tham mưu, tổ chức ký cam kết cho hơn 100 hộ với nội dung không di dịch cư tự do, không tiếp tay cho kẻ xấu, không trồng, buôn bán và sử dụng các chất ma túy... Do đó, tình trạng di cư tự do tại xã Tri Lễ đã giảm hẳn, tư tưởng đồng bào ổn định, yên tâm phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo.
 
Kết quả đó có sự đóng góp của cá nhân anh Thò Bá Xô, anh được dân bản tin yêu, mến phục, tấm gương vượt khó của Thò Bá Xô được nhân dân lấy làm bài học để giáo dục con cháu. Trong công tác, anh được các cấp biểu dương bằng nhiều bằng khen, giấy khen. Đặc biệt, tại Hội nghị biểu dương những người làm nhiều việc tốt huyện Quế Phong, anh được bầu đi dự hội nghị sơ kết 3 năm phong trào "làm nhiều việc tốt" tỉnh Nghệ An. Trao đổi với chúng tôi, anh cho biết: Để đồng bào Mông xã Tri Lễ ổn định đời sống, yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. bên cạnh các chương trình đầu tư chung, đề nghị cấp trên có chế độ chính sách hỗ trợ riêng cho số hộ đồng bào mới hồi cư từ Lào về. Đó là hỗ trợ khai hoang ruộng nước, tiếp tục mở rộng diện tích cây chanh leo tại địa bàn xã Tri Lễ và có các chế độ, chính sách ưu tiên đào tạo, ưu tiên xét tuyển con em dân tộc miền núi đã tốt nghiệp các trường chuyên nghiệp về công tác tại địa phương.

Trần Văn Thành