(Baonghean.vn) - Mấy năm nay, cứ vào đầu năm học, dư luận lại ồn ào về các khoản thu tiền trường. Để làm sáng rõ vấn đề này, từ giữa học kỳ 1 năm học 2011 - 2012, Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An đã tiến hành thanh tra hai nội dung: Tuyển sinh đầu cấp học và thực hiện các khoản thu đầu năm tại 113 trường thuộc 15 huyện, thị xã và Thành phố Vinh (trừ 5 huyện vùng cao).
Các đoàn thanh tra đã phát hiện có tới 31 trường, trong đó có 8 trường MN, 10 trường TH, 9 trường THCS, 5 trường THPT vi phạm các lỗi: Thu vượt mức quy định, tự đặt ra các khoản thu ngoài quy định, đặt mức để thu hoặc thu theo kiểu "cào bằng" trong việc vận động đóng góp xây dựng cơ sở vật chất trường học.
Ví như Trường mầm non Hoạ My (TP. Vinh) xem hình thức đóng góp như là một điều kiện cho việc cung cấp dịch vụ giáo dục và còn định mức đóng góp cụ thể áp đặt đối với các phụ huynh; Trường THPT Lê Hồng Phong, ngoài việc thu tiền hỗ trợ cơ sở vật chất còn thu tiền làm sân 60.000 đồng/học sinh lớp 12, 90.000 đồng/học sinh lớp 10 và 11; tiền nước sạch 70.000 đồng/học sinh lớp 10, 60.000 đồng/học sinh lớp 11 và 12; tiền vệ sinh môi trường 20.000 đồng/học sinh.
Trường THCS Bảo Thành, ngoài tiền vận động đóng góp xây dựng cơ sở vật chất và các khoản thu theo quy định, còn thu tiền điện, tiền nước uống, tiền lao động, tiền giấy thi, tiền mua thiết bị, tiền làm nhà xe, tổng cộng 260.000 đồng/học sinh. Nhìn chung, các khoản thu thường gặp ở các trường không chấp hành quy định là tiền nước, tiền điện, tiền bảo vệ, tiền mua thiết bị, tiền vệ sinh môi trường, tiền khuyến học,... nay còn xuất hiện thêm các khoản thu mới: tiền làm nhà xe, tiền photo, tiền an ninh, tiền hoạt động, tiền lắp đặt camera,...
Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An đã yêu cầu các đơn vị có vi phạm phải tổ chức hoàn trả các khoản thu không đúng quy định cho học sinh, phụ huynh; tổ chức kiểm điểm, phê bình đối với hiệu trưởng các trường có vi phạm; đặc biệt, Giám đốc Sở yêu cầu tổ chức kiểm điểm nghiêm túc và đề nghị cấp có thẩm quyền xử lý kỷ luật phù hợp đối với những đơn vị có sai phạm lớn như các trường MN: Hoạ My, Quang Trung 1, Hà Huy Tập, Bình Minh (TP. Vinh), Trường THCS Bảo Thành (Yên Thành) và báo cáo về Sở trước ngày 31/12/2011.
Sau khi có thông báo kết luận của Sở, Phòng GD&ĐT Anh Sơn và Phòng GD&ĐT Tân Kỳ đã gửi báo cáo thực hiện kết luận. Cụ thể: Phòng GD&ĐT Anh Sơn có công văn yêu cầu Trường THCS Đỉnh Sơn kiểm điểm các sai phạm theo kết luận thanh tra của Sở và trường đã thực hiện. Ngày cuối cùng của năm 2011, Phòng GD&ĐT Anh Sơn tổ chức xem xét sai phạm, phê bình Hiệu trưởng và lãnh đạo Trường THCS Đỉnh Sơn. Riêng ba khoản thu sai gồm tiền bảo vệ, tiền điện nước, quỹ hoạt động, nhà trường đã trả lại cho học sinh từ tháng 11 năm 2011
Phòng GD&ĐT Tân Kỳ đã chỉ đạo các trường có sai phạm tổ chức khắc phục hậu quả và kiểm điểm rút kinh nghiệm. Ba trường có sai phạm (2 trường do Đoàn thanh tra của Sở và 1 trường do Đoàn thanh tra của Phòng phát hiện) gồm MN Kỳ Sơn, TH Tân Phú, TH Nghĩa Bình (Tân Kỳ) đã trả lại cho học sinh, phụ huynh các khoản thu sai (gồm tiền điện, tiền bảo vệ, tiền hỗ trợ lương cho cán bộ y tế).
Như vậy, trong số 31 trường có saiphạm về việc thực hiện các khoản thu đầu năm học 2011-2012, đã có 03 trường (và 1 trường do Phòng phát hiện) thực hiện nghiêm túc, đúng thời gian quy định theo kết luận của Giám đốc Sở. Các đơn vị còn lại, đặc biệt là Phòng GD&ĐT Vinh có 4 trường, Phòng GD&ĐT Yên Thành có 1 trường, Sở yêu cầu kiểm điểm và đề nghị cấp có thẩm quyền xử lý kỷ luật, nhưng cho đến nay vẫn im lặng. Trước tình hình này, ngày 30/12/2011, Giám đốc Sở GD&ĐT Nghệ An tiếp tục có Công văn số 2605/SGD&ĐT-VP yêu cầu "Các Phòng GD&ĐT báo cáo với UBND cấp huyện để tổ chức chỉ đạo kiểm điểm, xử lý đối với những tập thể và cá nhân có vi phạm; chỉ đạo việc hoàn trả những khoản thu không đúng cho phụ huynh" chậm nhất là ngày 30/1/2012, các Phòng GD&ĐT, các đơn vị trực thuộc báo cáo về Sở.
Như vậy, do cấp dưới thực hiện không nghiêm, thời hạn xử lý Kết luận thanh tra số 2429/KL-SGD&ĐT "được phép" kéo dài thêm 1 tháng, và cứ gia hạn kiểu này, có thể Kết luận số 2429 sẽ "hoá bùn" như những kết luận thanh tra của các năm học trước. Nhiều người đặt câu hỏi, với cách xử lý không nghiêm, không kiên quyết, không dứt điểm thế này thì việc lạm thu trong các nhà trường liệu có được hạn chế?.