Ngày 30/10, Quốc hội bắt đầu phiên chất vấn, dự kiến kéo dài trong 3 ngày. Trong phiên chất vấn buổi sáng, vấn đề thuế nhập khẩu ô tô từ các nước khối ASEAN được giảm về 0%, nhưng giá xe giảm không đáng kể, thậm chí giá bán của một số mẫu xe còn đắt hơn đã được các ĐBQH đặt ra.
ĐBQH Cao Đình Thưởng (Phú Thọ) đưa ra thông tin, thống kê của Tổng cục Hải quan từ đầu năm đến nay cho thấy có 32.000 xe ô tô được nhập khẩu về Việt Nam, trong đó trên 90% xe được nhập khẩu từ các nước khối ASEAN. Đáng lưu ý, dù thuế nhập khẩu giảm từ 30% xuống 0% nhưng giá xe nhập khẩu từ các nước ASEAN thực chất không giảm, thậm chí, một số mẫu xe giá cao hơn trước đây.
"Nếu tình trạng này tiếp diễn, nhà nước sẽ thất thu thuế, người tiêu dùng thiệt hại về kinh tế, chỉ có doanh nghiệp nhập khẩu hưởng lợi lớn. Bộ Công Thương lý giải như thế nào về tình trạng bất thường nói trên? Ai chịu trách nhiệm?", ông Thưởng đặt câu hỏi.
Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, Việt Nam đang hội nhập sâu rộng với thế giới. Trong quá trình hội nhập, các hiệp định thương mại tự do (FTA) với điều kiện cắt giảm thuế, đơn giản hóa thủ tục hành chính giúp doanh nghiệp và người dân được hưởng lợi. Đây là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Ông Trần Tuấn Anh cho biết, từ ngày 1/1/2018, thuế nhập khẩu ô tô theo Hiệp định AFTA kí với ASEAN giảm từ 30% về 0%. Cùng với đó, hàng rào thuế quan với ô tô sắp tới cũng được cắt giảm với hàng loạt các FTA khác.
"Đây là cam kết của các nước thành viên để tiếp cận thị trường. Chúng ta đã tính toán kỹ trong đàm phán để đảm bảo lợi ích quốc gia, phục vụ nhu cầu ngày càng tăng của thị trường nội địa, người tiêu dùng, lợi ích của doanh nghiệp sản xuất", ông Trần Tuấn Anh khẳng định.
Ngoài ra, Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng cho biết, bên cạnh việc giảm thuế thì có những điểm khác tạo nguồn thu cho ngân sách Nhà nước, đây là điểm tạo cân bằng khi tham gia các FTA. Đồng thời, khi mở cửa, Việt Nam cũng có điều kiện để tăng cường xuất khẩu những mặt hàng có lợi thế.
Những chính sách ưu đãi, tự vệ cho ngành sản xuất nội địa, với ngành ô tô nhằm tạo điều kiện để mong muốn Việt Nam là thị trường phát triển, phát triển ô tô trong nước và nhập khẩu nước ngoài, phục vụ nhu cầu và đảm bảo lợi ích người tiêu dùng.
Về tình hình thị trường ô tô Việt Nam, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, qua thống kê từ đầu năm 2018, nhập khẩu ô tô từ ASEAN chưa có đột biến. Cơ bản quy mô thị trường nội địa của Việt Nam vào khoảng 500.000 xe, nhập khẩu hàng năm trên dưới 200.000 xe, còn lại sản xuất trong nước.
“Chúng tôi không thấy có vấn đề gì lớn với thị trường ô tô nội địa của chúng ta”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định.
Song do chưa thỏa mãn với câu trả lời của Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, ĐBQH Cao Đình Thưởng một lần nữa bấm nút tranh luận.
"Cử tri quan tâm là một năm vừa qua, nhập khẩu từ ASEAN thuế giảm từ 30% xuống 0%, cử tri chỉ nghĩ đơn giản là giá xe sẽ giảm tương đương khoảng 30%, nhưng người mua xe thậm chí mua đắt hơn. Câu hỏi là Nhà nước có thất thu thuế không? Và người dân có thiệt hại không? Doanh nghiệp nhập khẩu có thu lợi về thuế hay không?".
Lần này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã đề nghị Bộ trưởng Công Thương và Bộ trưởng Tài chính trả lời đại biểu Thưởng bằng văn bản.