 |
| Người dân ven biển ở đây có nghề săn bắt cáy lâu năm để chế biến món mắm cáy. Ảnh: Việt Hùng |
| Cáy là một loài thuộc họ hàng nhà cua, sinh sống tập trung ở sông ngập mặn thuộc các xã ven biển. Mùa cáy sinh trưởng nhiều từ khoảng tháng 6 - 9 dương lịch. Ảnh: Việt Hùng |
| Khi thủy triều ở các con sông ngập mặn xuống là lúc người dân tập trung đi bắt cáy, bằng cách dùng cần để câu. Bình quân mỗi người câu được từ 5 - 10 kg cáy/buổi. Ảnh: Việt Hùng |
| Cáy được đưa về rửa sạch, để ráo, sau đó tách mai, gỡ gạch ra bát trước khi chế biến ruốc. Ảnh: Việt Hùng. |
| Những chiếc càng cáy được tách riêng, cắt bớt phần gọng cứng để dễ xay nhuyễn. Ảnh: Việt Hùng. |
Chị Nguyễn Thị Minh, hộ làm mắm cáy ở Quỳnh Dị cho biết: “Cáy bắt được chế biến thành mắm với công thức rất đơn giản, nhưng ngon hay không còn tùy thuộc vào bí quyết riêng của từng người; chỉ cần thiếu một chút muối hay một chút nước mắm cáy là mất vị ngon”. Ảnh: Việt Hùng |
| . Khi toàn bộ phần thân con cáy được tách ra, công đoạn quan trọng là giã nhuyễn. Hiện nay, hầu hết các hộ dân dùng máy để xay. Theo chia sẻ của người dân, khi cáy đã nhuyễn được múc ra chậu, cứ 1 kg cáy sẽ cho khoảng 100 gam (1 lạng) muối trộn đều rồi bịt kín, ủ khoảng 2 - 3 ngày. Sau ủ xong, lắng lấy phần thịt, nước chất, tách phần bã ra rồi tiếp tục phơi 3 tháng ngoài trời cho chín. Ảnh: Việt Hùng |
| Cũng theo người dân địa phương, muốn mắm thơm ngon, đậm đà vị mặn mòi của biển, mắm cáy phải phơi ngoài trời. Được chế biến nguyên chất, không pha trộn các loại gạo thính hay men rượu, vì thế mà món mắm cáy Quỳnh Dị mang hương vị đặc trưng. Quỳnh Dị hiện có khoảng trên 20 hộ làm nghề săn bắt, chế biến mắm cáy. Hiện 1 kg mắm cáy được bán với giá 250.000 đồng. Tuy đây không phải là nghề chính nhưng nhưng giúp người dân có thêm thu nhập, từ 3 - 5 triệu đồng/hộ/tháng. Ảnh:Việt Hùng |
| Mắm cáy dùng để chấm với rau lang luộc ăn với cơm nóng; khi pha mắm cáy, tùy theo khẩu vị để cho thêm đường, chanh, ớt cay vào. Thức mắm cáy lúc đó đượm vị mặn mòi, nồng nàn thơm thảo pha chút chua thanh của chanh, đánh thức cảm giác tê tê đầu lưỡi nhờ tỏi và ớt ... thực hấp dẫn. Ảnh: Việt Hùng. |