Sáng sớm, bà Kha Thị Tộn, bản Xốp Thặp, xã Hữu Lập lại lưng gùi bế, tay lỉnh kỉnh can nhựa, chai lọ ra suối Huồi Nhị chắt nước sạch tại các giếng nước nhỏ tự tạo bằng cách kè đá để về phục vụ việc ăn uống cho cả gia đình.
Bà Tộn, cho biết: “Dù có hệ thống nước sinh hoạt về tận bản. Song do đầu nguồn nước là khu vực chăn thả gia súc của các xã vùng cao Bảo Nam, Mường Lống. Nước có mùi hôi, không thể sử dụng nấu ăn hay để uống được, chỉ tắm giặt thôi. Nước bể quá bẩn nên người dân trong bản phải tạo những hố nước nhỏ gần khe suối để lấy nước sinh hoạt”.
Ông Lô Đình Thụ - Chủ tịch UBND xã Hữu Lập, cho biết: “Xã có trên 600 hộ dân sinh sống ở 6 bản làng. Tất cả các bản đã được đầu tư xây dựng hệ thống nước sinh hoạt từ những năm 2001, 2002. Tuy nhiên, hiện nay các công trình nước sinh hoạt này lại đang phát sinh nhiều bất cập. Đầu nguồn các công trình nước sinh hoạt của 4 bản gồm: Xốp Nhị, Xốp Thạng, Xốp Thặp và bản Na là nước thải sau đồng ruộng của các xã Bảo Nam và bản vùng cao Noọng Ó xã Hữu Lập, nước không qua xử lý và được dẫn thẳng về các bản nên thường có mùi bùn, đục và nhiều cặn. Như mùa mưa này thì còn đỡ, chứ vào mùa người dân cày, cấy thì nước đục không thể sử dụng được”.
Đào những hố nước nhỏ bên khe suối để lấy nước, hay tìm các mạch nước nhỏ sau mùa mưa để dẫn về sử dụng chỉ là những giải pháp tạm thời của hơn 400 hộ dân sống ở 4 bản vùng thấp của xã Hữu Lập. Giải pháp lâu dài là khắc phục, xử lý nước đầu nguồn và phát huy tác dụng công trình nước sinh hoạt được đầu tư hàng tỷ đồng.