QUY HOẠCH 5 VÙNG CHỨC NĂNG CHÍNH
Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã nghe và cho ý kiến Đồ án Quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên, huyện Nam Đàn (gọi tắt là Đồ án).
Phạm vi nghiên cứu lập Đồ án có tổng diện tích 278,86 ha. Trong đó, Cụm di tích làng Sen có diện tích 30 ha; Cụm di tích làng Hoàng Trù có diện tích 16,94 ha; Cụm di tích Núi Chung có diện tích 80,22 ha và Khu mộ bà Hoàng Thị Loan có diện tích 44,75 ha.
Diện tích mở rộng thêm gồm: Khu đất nông nghiệp cạnh Cụm di tích Núi Chung có diện tích 60,73 ha để bảo tồn giống lúa huyết rồng và không gian kiến trúc làng quê truyền thống.
Bên cạnh đó là đất ruộng thuộc các xóm Mậu 4, Mậu 5 và xóm Liên Minh, xã Kim Liên có diện tích 48 ha, trong đó dành 45 ha đất để sử dụng xây dựng bãi đỗ xe trung tâm kết hợp công viên cây xanh, dịch vụ: nhà hàng, khách sạn, khu vui chơi giải trí, hạ tầng kỹ thuật và phụ trợ, sân khấu ngoài trời biểu diễn dân ca.
Dành 1,5 ha đất để mở rộng tuyến đường nối bãi đỗ xe trung tâm đến Di tích Làng Sen và làng Hoàng Trù. Sử dụng xe ô tô điện di chuyển kết nối giữa các điểm di tích, cụm di tích;…
Trên diện tích 287,86 ha được chia thành 5 vùng chức năng chính. Khu vực bảo tồn gồm: Cụm di tích Làng Sen, Cụm di tích làng Hoàng Trù; Khu vực bảo tồn, tôn tạo gồm: Cụm di tích Núi Chung, Khu mộ bà Hoàng Thị Loan; Khu vực đầu tư xây dựng mới là Khu du lịch văn hóa.
Các khu chức năng được gắn kết với nhau bởi trục thần đạo là trục đi bộ xuyên suốt toàn khu. Trục thần đạo còn đóng vai trò là trục cảnh quan “liên kết” núi Đại Huệ và núi Chung.
Tiếp đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy nghe phương án thiết kế, quy hoạch công trình Thác 9 ngọn thuộc dự án bảo tồn, tôn tạo Khu mộ bà Hoàng Thị Loan. Đây là quần thể gồm: thác nước, đài sen, hệ thống đường dạo đi bộ thăm quan và điểm dừng ngắm cảnh cho du khách.
Tại cuộc làm việc, các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các ngành liên quan đã có những góp ý vào Đồ án và quy hoạch Thác 9 ngọn.
Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Nguyễn Xuân Sơn đánh giá, Đồ án được thực hiện công phu, đáp ứng được quyết định phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt.
Tuy nhiên, đồng chí Nguyễn Xuân Sơn đề nghị, đơn vị tư vấn tiếp tục rà soát để ngày càng hoàn thiện Đồ án, thể hiện rõ công trình, hạng mục bảo tồn, tôn tạo và những công trình, hạng mục xây mới hiện đại nhằm thực hiện tốt mục tiêu giữ gìn và phát huy di tích. Mặt khác, trong kiến trúc tổng thể và cảnh quan cần lưu ý giữ gìn yếu tố mang bản sắc dân tộc.
Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Trung đánh giá cao xây dựng ý tưởng của đơn vị tư vấn, gắn với việc xây dựng Nam Đàn huyện nông thôn mới kiểu mẫu kết hợp với du lịch.
Bên cạnh đó, trong quá trình thực hiện, đối với một di tích quốc gia đặc biệt, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị nên đặt vấn đề bảo tồn lên hàng đầu;…
Liên quan đến thời gian thực hiện, từ 2020 - 2050, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị xem xét rút ngắn lại; đồng thời cần thể hiện rõ nguồn lực cụ thể cho từng giai đoạn, nhất là đối với nguồn lực từ ngân sách Trung ương để đảm bảo thực hiện đúng tiến độ.
Các đại biểu dự họp cũng đã góp ý đối với công trình Thác 9 ngọn thuộc Dự án bảo tồn, tôn tạo Khu mộ bà Hoàng Thị Loan, trong đó đề nghị biểu tượng đài sen nên thiết kế đảm bảo gắn với hình ảnh hoa sen ở Làng Sen.
Sau khi nghe các ý kiến của các đồng chí lãnh đạo tỉnh, các ngành, đơn vị tài trợ, đối với Đồ án, Bí thư Tỉnh ủy Thái Thanh Quý đề nghị đơn vị tư vấn cần đảm bảo trên nguyên tắc: bảo tồn, tôn tạo, phát huy giá trị di tích; toát lên hình ảnh thanh đạm, giản dị của Bác Hồ và gia đình; trong quá trình xây dựng, triển khai quy hoạch phải thuận lòng nhân dân.
Đối với đề xuất khơi thông dòng sông cổ của đơn vị tư vấn, Bí thư Tỉnh ủy đề nghị khảo sát thật kỹ, xem xét tác động đến số hộ dân trên địa bàn; thời điểm Bác Hồ và gia đình sinh sống tại Kim Liên dòng sông có còn tồn tại… để cung cấp đầy đủ cho Hội đồng thẩm định quốc gia cân nhắc, quyết định.
Liên quan đến Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh hiện đã được quy hoạch và xây dựng rất bài bản, do đó đơn vị tư vấn tiếp thu các ý kiến của Ban Thường vụ Tỉnh ủy để quy hoạch thể hiện được nền tảng văn hóa Việt Nam trong thờ tự và tưởng niệm.
Đối với khu vực đầu tư xây dựng mới là Khu du lịch văn hóa, Bí thư Tỉnh ủy đề nghị thực hiện đảm bảo hài hòa thiên nhiên, đặc biệt là chú ý vật liệu thực hiện, quy mô xây dựng. Chủ đầu tư phải tính toán đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho nhân dân địa phương khi khu này được xây dựng.
Mặt khác, đồng chí Thái Thanh Quý đề nghị giảm quy mô công nghiệp ở khu vực xã Nam Giang để đảm bảo tính hài hòa trong tổng thể của quần thể Khu di tích quốc gia đặc biệt Kim Liên.
Bên cạnh đó, trong tổng thể quy hoạch tại xã Kim Liên, hệ thống kết nối giao thông cần dựa trên hiện trạng giao thông hiện có và thực hiện tôn tạo đẹp hơn, đảm bảo kết nối xanh. Trên các con đường về thăm quê nội, quê ngoại ở Kim Liên cần làm các công trình theo hướng tái hiện lại hành trình của Bác gắn với những quốc gia, tỉnh, thành mà Người từng đến.
Lộ trình thực hiện quy hoạch của Đồ án cũng cần cân đối phân chia lại hợp lý; khái toán được nguồn lực đầu tư.
Về phương án thiết kế, quy hoạch công trình Thác 9 ngọn thuộc dự án bảo tồn, tôn tạo Khu mộ bà Hoàng Thị Loan, Bí thư Tỉnh ủy chỉ rõ hai quan điểm là công trình cần hòa quyện với thiên nhiên; chất liệu phải nhẹ, tốt.
Tại cuộc làm việc, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã nghe và cho ý kiến về một số nội dung quan trọng khác.