Bà Đặng Thị Nga (82 tuổi, trú tại huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên) trong đơn vừa gửi TAND tỉnh Điện Biên cho biết bản thân bà bị giam giữ 205 ngày, bị truy tố oan sai 28 năm (từ năm 1990 đến tháng 10/2017).

Bà Nga mong muốn được bồi thường sớm để bù đắp cho tổn thất của các con.
Bà yêu cầu được bồi thường tổn thất tinh thần cho bà gần hai tỷ đồng, tổn thất tinh thần cho ba người con (trong số năm người con) hơn ba tỷ. Ngoài ra, bà còn yêu cầu bồi thường khoản tiền giảm sút thu nhập, giảm sút sức khỏe… tổng cộng là 9,6 tỷ đồng.
Ông Trịnh Huy Dương (con trai thứ hai của bà Nga) bị bắt về tội giết bố, phải ngồi tù hơn 800 ngày và bị truy tố oan sai không giam giữ gần 26 năm. Ông Dương yêu cầu bồi thường tổn thất tinh thần, giảm sút thu nhập, giảm sút sức khỏe, chi phí kêu oan với tổng số tiền là 4,5 tỷ đồng.

Ông Trịnh Công Hiến (con trai cả của bà Nga) bị bắt, bị giam giữ hơn 800 ngày về tội giết bố. Ông Hiến cũng bị truy tố oan sai không giam gần 26 năm. Do buồn chán, uất ức vì mang tội giết bố oan, ông Hiến sinh bệnh tật và mất năm 2004 khi chưa được giải oan. Tổng số tiền gia đình yêu cầu bồi thường cho ông Hiến là bốn tỷ đồng.

Ngoài yêu cầu bồi thường, bà Nga cũng nhắc lại những ngày tháng đau khổ đến cùng cực khi mang tội giết chồng, hai con trai giết cha. Lúc bà và hai con trai lớn bị bắt, ba người con còn lại còn thơ dại, chưa đến tuổi thành niên.

 “Vụ án này xảy ra với tôi và gia đình tôi là mất mát vô cùng lớn, không gì bù đắp nổi. Việc cả gia đình gồm những người trưởng thành và chưa trưởng thành bị điều tra, truy tố xét xử oan sai ngoài ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, uy tín thì còn bị xã hội lên án. Chúng tôi không những suy sụp về tinh thần mà còn suy sụp nghiêm trọng về thể chất", đơn của bà Nga nêu.

Bà Nga hy vọng, TAND tỉnh Điện Biên sẽ sớm tổ chức thương lượng và thực hiện việc bồi thường vì nay tuổi bà đã ở ngưỡng “gần đất xa trời”. "Tôi mong trước khi chết có thể giúp các con bù đắp phần nào thiệt hại suốt những năm tháng qua”, bà nói.

Vụ án oan 30 năm dưới chân đèo Pha Đin

Chiều 18/9/1989, bà Nga phát hiện thi thể chồng dưới giếng nước nên báo cơ quan chức năng. Căn cứ khám nghiệm hiện trường, tử thi, công an huyện Tuần Giáo (khi đó thuộc tỉnh Lai Châu) đã khởi tố bà Nga về tội Giết người.

Hồ sơ vụ án sau đó được chuyển lên công an tỉnh Lai Châu giải quyết theo thẩm quyền. Tháng 10/1989, quá trình điều tra mở rộng, công an ra quyết định khởi tố ông Hiến và Dương tội giết người và chuyển sang VKSND tỉnh Lai Châu đề nghị truy tố.

Tháng 1/1990, VKSND tỉnh Lai Châu đã ra cáo trạng, truy tố Hiến và Dương tội Giết người, bà Nga được chuyển sang hành vi Che giấu tội phạm. Tháng 4 cùng năm, TAND tỉnh Lai Châu xét xử sơ thẩm tuyên phạt bị cáo Hiến 18 năm tù, Dương 12 năm tù về tội Giết người, bà Nga ba năm tù cho hưởng án treo.

Sau đó, cả ông Hiến và Dương đều có đơn xin giảm nhẹ hình phạt. Tuy nhiên, cả hai ông đều thay đổi lời khai, kêu oan, không phạm tội giết cha.

Ngày 18/12/1990, Tòa phúc thẩm TAND Tối cao đã tuyên hủy bản án sơ thẩm với lý do có một số thiếu sót trong điều tra. Trong thời gian điều tra bổ sung, ông Hiến và em trai được tại ngoại sau 28 tháng bị tạm giam.

Suốt gần 30 năm, vụ án treo lơ lửng, không có bất cứ kết luận nào dù gia đình bà Nga liên tục gửi đơn kêu oan. Năm 2016, bà Nga gửi đơn tới các cơ quan tố tụng liên ngành của tỉnh Điện Biên.

Tháng 9/2017, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình đề nghị cơ quan tố tụng liên ngành sớm làm rõ vụ án dưới chân đèo Pha Đin.

Ngày 11/10/2017, liên ngành tố tụng tỉnh Điện Biên trực tiếp báo cáo và xin ý kiến chỉ đạo của Liên ngành tố tụng Trung ương về việc giải quyết vụ án và giải quyết đơn của bà Nga; đồng thời chỉ đạo Cơ quan tố tụng tỉnh Điện Biên đình chỉ điều tra vụ án, đình chỉ điều tra đối với các bị can Nga, Hiến, Tương, công khai xin lỗi và bồi thường theo quy định pháp luật.

Ngày 24/10/2017, TAND tỉnh Điện Biên đã tổ chức xin lỗi công khai ba mẹ con cụ Nga vì truy tố, xét xử oan sai.